Gebelikte egzersiz ve fizik aktivite

Normal gebelikte, zorlanmadan yapılan egzersiz anne ve çocuk sağlığı açısından büyük riskler oluşturmaz. Egzersizin gebelikte olumsuz etkileri olduğu tezleri zaten var olan veya gebelikte ortaya çıkmış olan kalp, sinir ve kas-iskelet sistemi hastalıklarından kaynaylandığı düşünülmektedir. Gebelikte aşırı gerilme hareketleri, yorgunluk (nefes nefese kalma, nefesi taşma), susuz kalma (aşırı terleme), vücut ısısının artması, kan şekerinin düşmesi ve vücut su ve tuz dengesinin bozulmasına yol açacak kadar yoğun egzersizler yapılmamalıdır.

gebelikte egzersiz

Normal olarak değerlendirilmiş bir gebelikte anne adayı vücudun havalanmasını sağlayan rahat giysilerle, uygun şekilde havalandırılmış bir ortamda ve bilinçli olarak seçilmiş olan hareketleri kendisine destek olan bir kişiyle birlikte yapabilir. Bu tanıma en çok baba ile birlikte açık havada yapılan yürüyüşler uymaktadır. Gebe kendisini zorlamadan, kendisinin deneyerek bulduğu bir mesafeyi düzenli olarak yürüyerek uygun ve zararsız bir egzersiz programı oluşturabilir. Daha özel egzersiz hareketleri ve programları profesyonelce yapılmalıdır.

Aşırı zorlanma olumsuz sonuçlar açısından anneyi uyaran başlıca işaretler :

gebelikte aktivite ve egzersiz

- Nefes nefese kalmak (solunumun çok hızlanması veya
hareketleri yaparken gülümseyememek, konuşamamak)
- Nefes alma güçlüğü, 
- Göğüs ağrısı, 
- Çarpıntı
- Yürüme güçlüğü, 
- Bayılma, 
- Karında sertlik, bel ve kasık ağrıları, 
- Kanama olarak sıralanabilir. 

Egzersiz veya fiziksel aktivite sırasında bu işaretlerden bir veya birden fazlasını hisseden anne adayı derhal yaptığı eylemi sonlandırarak oturur veya yan yatar pozisyonda dinlenmelidir. Gebeliğin 2. yarısında sırtüstü yatar pozisyonda egzersiz yapılmamalı veya dinlenilmemelidir. Çünkü bu pozisyonda rahimle omurga arasında sıkışan büyük damarlardan kalbe dönen ve dolayısı ile kalpten pompalanan kan miktarının azalması ve diğer bazı nedenlere de bağlı olarak tansiyon düşüklüğü ve bebeğe giden kan miktarında tehlikeli düzeyde azalmalar olabilmektedir. Ağır egzersiz sırasında dolaşımdaki kan kaslara ve cilt damarlarına gittiğinden annenin hayati organları ve rahim damarlarındaki kan akımı azalarak anne ve bebeğin olumsuz etkilenmelerine neden olabilir. 

Aşağıdaki koşullarda egzersiz yapılmaması veya çok özel önlemler alınarak profesyonel destek ile yapılması önerilebilir;

gebelik ve egzersiz

- Ağır kansızlık (anemi)
- İleri derecede şişman veya zayıf olma, 
- Kalp hastalığı, 
- Hipertansiyon(tansiyon yüksekliği)
- Riskli Gebelikler:
· Habituel abortus(ard arda 3 ve daha fazla sayıda tekrarlayan düşükler)
· Servikal yetmezlik(Rahim ağzı yetmezliği)
· Vajinal kanama
· Çoğul gebelik
· Bebekte gelişme geriliği
· Plesenta Previa(çocuk eşinin rahim ağzına ekilmiş olması, önde olması)
· Daha önce erken doğum yapmış olmak

Özetle gebelikte; uygun giysilerle, uygun ortamlarda, uygun yoğunlukta egzersizler yapmak genellikle zararsız hatta faydalıdır. Egzersiz yaparken kalp atım hızı gebe olmayan birine göre %30 cıvarında daha aşağıda tutulmalıdır. Su ve elektrolit kayıpları egzersiz öncesi ve sonrası bol sıvı içilerek önlenmelidir. Gebelerde kas-iskelet sisteminde gevşeme ve çocuk nedeniyle dengesiz bir yük taşıma söz konusu olduğundan aşırı gerilme ve zorlanma şeklinde egzersizlerden kaçınılmalıdır. Eklemlerde burkulma ve yaralanmalar gebelikte daha kolay ortaya çıktığından, anne adayı alçak topuklu ayakkabılar giymelidir. Yüzme normal bir gebe için faydalı bir spor sayılır. Ancak dalma, traplenden atlama gebe için tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Ayrıca havuz suyundan bulaşabilecek enfeksiyon hastalıklarına karşı önlemler alınmalıdır.