BAYIR TURPU – COCHLEARİA ARMORACİA ARMORACİA RUSTİCANA Diğer İsimleri : Acı Kök, iren, Eşek Turpu, Yabani Kaşık Otu, Yaban Turpu
Kullanılan Kısımları : Kök, kök sapları, çiçekli ve yapraklı dalları
Kullanıldığı Yerler:
Dahilen Kullanılışı: Taze kök sap ve kökleri C vitamini eksikliğinde, idrar söktürücü, bronşiyal nezlede, az dozda iştah açıcı, yağlı yiyeceklerin sindirimim kolaylaştırıcı olarak, organizmanın güçlenmesini sağlayıcı, astım tedavisinde, safra kesesi, böbrek kum ve taşlarının düşürülmesinde, faydalıdır, dişeti iltihabını giderir, diş etlerini kuvvetlendirir. Kemik erimelerinde kullanılır.
Kullanılışı: Kökler rendelenir, sabah-akşam birer çorba kaşığı yemekle birlikte yenilir. Veya kökler ince ince doğranır, üzerine şeker serpilir, meydana gelen sudan günde 1-3 çorba kaşığı içilir.
İdrar yollarının daralmasında, 1 bardak kaynar suya, 1. kaşık ufalanmış bitki konur, 10 dk bekletilir, bir günde yudum yudum içilir. Astımda 1 çorba kaşığı bayır turpu suyu 1 çorba kaşığı balla yenilir, balgamı söktürür, yatmadan evvel yenmelidir. Astımda rendelenmiş bayır turpu sütle beraber kaynatılıp içilir. Hazımsızlıkta bayır turpu sirkesi günde 2-3 kaşık içilir. (Bayır turpu sirkesi 5 yemek kaşığı bayır turpu 1 şişe sirke içerisinde 14 gün bekletmekle elde edilir)
Safra kesesi taşı, böbrek taş ve kumunu düşürmek için bayır turpu rendelenir meydana gelen su sirke ve balla karıştırılarak günde 10 çay kaşığı içilir.
Taze kökten elde edilen su antibiyotik tesirli madde ihtiva eder. Doz aşımı salya bezlerini iltihaplandırır, zehirlenmelere sebep olabilir.
Haricen Kullanılışı: Sıraca, ergenlik sivilceleri ve çıbanlarını gidermek için bir miktar bayır turpu ince bir şekilde doğranır, bir kavanoza doldurulur, üzerine sirke konulur, ağzı sıkıca kapatılır, 12 gün müddetle toprağa gömülür, çıkarıldıktan sonra ezilir ve bir bezden süzülür, elde edilen suya, bal ilave edilir, bununla ergenliklerin üzeri ovuşturulur, çok kısa zamanda ergenliği geçirir.
Bayır turpu suyu ile cilt ovalandığında cilt hastalıklarına faydalı olur. Romatizma, gut, adale ve eklem yerleri ağrılarında bayır turpu dilimler halinde ağrıyan yerlere konulur. Veya rendelenip lapa halinde sarılır.
Bel ve sırt ağrılarında bayır turpu dilimler halinde ağrıyan yere sarılır, 20 dk bekletilirse faydası görülür.
Kol ve dirsek ağrılarında aynı şekilde kullanılır. Diş ağrısında dişe konulur.
